Dmytro Krasnyi
Bajki o końcu świata

zespół kuratorski
Natalia Czarcińska, Jerzy Muszyński, Dorota Tarnowska-Urbanik

Przekonanie o nadciągającym końcu świata nie jest niczym nowym, myślenie katastroficzne nie jest obce ludzkości, a każda epoka miała swoją wizję zbliżającej się apokalipsy. Jednocześnie życie toczyło się normalnym rytmem – to zrozumiałe, przecież nie sposób trwać w nieustannej trwodze. Obawa przed schyłkiem dziejów jest tyleż nierzeczywista, co pociągająca – człowiek próbuje oswajać własny lęk przed śmiercią poprzez twórczość, różnego rodzaju opowieści o końcu.

Dmytro Krasnyi przedstawia temat w sposób szczególny. Bo czy koniec świata może być bajką? W zetknięciu z pracami artysty można odczuwać niepokój, napięcie, wrażenie kruchości otaczającego świata. Potłuczona porcelana, krzyże, jaskrawe kolory, niezwykłe zwierzęta, postaci przywodzące na myśl straszne baśnie z dzieciństwa, ludzie bez twarzy, nieobecne osoby, po których zostały tylko kontury, wycięte z obrazów, jakby zabrane w inne miejsce, samotne sylwetki, paradoksalnie małe na tle rozległych, pustych pejzaży – nie jest to zwyczajne życie, nie jest to także koniec świata, to coś pomiędzy – baśń o śmierci.

I choć Dmytro Krasnyi nie uprawia sztuki politycznej, jego twórczość zyskuje nowy wymiar wobec wojny w Ukrainie, szczególnie w kontekście pochodzenia artysty. Motyw śmierci, czołgi czy żółto-granatowe barwy przywodzą na myśl tragiczną sytuację kraju dotkniętego zbrojną agresją. W świetle tego pojawia się pytanie o rolę artysty w czasie konfliktu. Nie walka, a tworzenie staje się pozycją przyjętą wobec rozpadającego się świata. Artysta bawi się twórczością niczym dziecko na opustoszałym placu zabaw, w rzeczywistości jednak zaznacza swoją obecność i w ten sposób zabiera głos w ważnej dla siebie sprawie, plac zabaw, pracownia, staje się dla artysty polem walki.

Bajki o końcu świata to opowieści straszne i zaczarowane zarazem. To bardziej baśni dla dorosłych niż bajki na dobranoc. Być może jednak magiczne myślenie o końcu dziejów jest nie tylko możliwe, ale i konieczne. Ujęcie nietrwałości życia w sposób baśniowy jest metodą na to, aby przetrwać, zawieszoną pomiędzy obojętnością a rozpaczą. Realizm magiczny, którym posługuje się Dmytro Krasnyi można podsumować słowami Krzysztofa Kieślowskiego: “Poczucie pewnej dziwności, niejasności, tajemnicy jest cały czas. Cały czas. Teraz też”.

Alicja Węcławiak

Dmytro Krasnyi
urodził się w 1985 roku w Ukrainie, w Obwodzie Czernihowskim. Ukończył Narodowy Uniwersytet Transportu w Kijowie, a następnie zaczął studiować sztukę w pracowni grafiki Akademii Kijowsko-Mohylańskiej. W 2019 roku przebywał na półrocznym programie stypendialnym Gaude Polonia, podczas którego studiował w Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu. W swojej praktyce artystycznej pracuje z takimi mediami jak grafika, fotografia, ceramika, instalacja, kolaż. Od 24 lutego 2022 przebywa w Polsce, gdzie odbył rezydencję artystyczną w CSW Łaźnia oraz Portową Rezydencję Artystyczną organizowaną przez Galerię Społecznie Zaangażowaną MEWKA w Gdańsku.
Więcej informacji: dmytrokrasnyi.com

Zamknij okno