Václav Rodek
Sítě snů / Sieci snów

Zaproszenie do wspólnej podróży

Analiza twórczości Vaclawa Rodka w oparciu o refleksję nad realnym światem i nad dokonaniami kultury wizualnej w odwołaniu do zasad estetyki najprawdopodobniej doprowadzi nas do stwierdzenia, że dzieła artysty są ekspresyjne i są konglomeratem abstrakcji i figuracji. Często abstrakcja dominuje. Dalej oceniając można posądzić prace czeskiego malarza o pewną nerwowość, pośpiech i niedopowiedzenie towarzyszące całkiem przemyślanym kompozycjom. Całość można zaszeregować w obszarze modernistycznego doświadczenia. Jednak takie oczywiste opinie, opierające się na typowym psycho-fizycznym doświadczaniu świata i szukaniu analogii w naszej kulturze w tym przypadku są niewłaściwe.

Błąd wynika z tego, że Vacłava Rodka do twórczości inspirują marzenia senne. I jeśli opisywane obrazy zaczniemy konfrontować z rzeczywistością snów, którą prawie każdy z nas zna, to nastąpi zaskakująca zmiana w odbiorze prac, analizowane malarstwo stanie się w jakiejś mierze realistyczne. To co abstrakcyjne, niedopowiedziane, może nawet estetycznie powierzchowne przeistoczy się w bardzo wyrafinowane i realne przedstawienia. Otrzymamy zaproszenie do wspólnej malarskiej podróży w świecie, którego doświadczamy ale który nie jest do do końca rozpoznany. To troszkę tak jakby ktoś zaproponował nam wejście do filmu fantastyczno – naukowego i wspólną przygodę. Stworzenie takiej możliwości przez czeskiego malarza świadczy o jego talencie, wrażliwości ale też o dojrzałości i dużym potencjale intelektualnym.

Autor potrafi doskonale swoją twórczość opisać, relacjonować i analizować. Udowadnia tym samy, że nic co widzimy i odczuwamy, konfrontując się z jego dokonaniami, nie powstało w przypadkowy sposób, wszystko jest wynikiem konsekwentnie i świadomie przeprowadzonej strategii. Tylko te zabiegi intelektualne nie miałyby żadnego znaczenia gdyby to malarstwo nie „działało”, a działa. Potrzebny jest tylko zapłon, który ukierunkuje proces poznawania i rozumienia tej twórczości. Potrzebna jest informacja, że oglądane wizualizacje nie są refleksją nad realnym światem. Musimy poinformować swoje ciało i świadomość, że doświadczamy innej rzeczywistości.

Malarz konfrontując widza ze swoimi obrazami, te czasami są ogromne, zaprasza nas do wnętrza, nie tylko do wnętrza obrazu ale i wnętrza nas samych, do naszego świata snów.

Ale może najciekawsze i najtrafniejsze jest to jak, pomocy jakich środków artysta przedstawia nam interesujący go świat, świat, którego ani my ani nauka do końca nie rozszyfrowała. Vaclav Rodek nie opowiada nam swoich snów, nie snuje literackich opowieści, a opiera się konsekwentnie na języku wizualnym. Naciąga przed nami wizualno intelektualne sieci, które stają się trójwymiarowymi ekranami dla naszych doświadczeń. Potrafimy się w tej sieci odnaleźć i się w niej poruszać. Patrząc na obrazy czeskiego artysty mamy szansę wejść w indywidualny świat doświadczeń sennych i refleksji powstałych na tym polu, też tych, które doznajemy po przebudzeniu, na jawie. Możemy wyruszyć w podróż.

Twórczość Vaclava Rodka to przekonujące i skuteczne malarstwo.

Sławomir Kuszczak